سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، جایگاه خانواده و ازدواج را از منظر آیات و سیرۀ اهل بیت(علیهم السلام) ارائه می‌دهد.

جایگاه خانواده در اسلام

خانواده در اسلام جایگاهی رفیع دارد. این نهاد کوچک و مقدس، پایگاه عروج و کمال انسان‌ها، کانون تربیت و پرورش استعدادهای نسل آینده می‌باشد. خانواده همچنین مهم ترین رکن ترقی و تکامل هر جامعه است. برخلاف مکتب‌های غیر اسلامی که نگاهشان به خانواده تک بُعدی است، نگاه اسلام به خانواده بسیار عمیق و همه جانبه بوده و به تمام ابعاد آن از آغاز تا انتها، در همۀ مراحل، توجه کرده است.

اسلام، خانواده را گروهی متشکل از افراد دارای شخصیت مدنی، حقوقی و معنوی معرفی می‌کند که هستۀ اولیه آن را ازدواج مشروع یک زن و یک مرد تشکیل می دهد.

پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: هیچ بنایی در اسلام نزد خداوند دوست داشتنی‌تر و عزیزتر از ازدواج نیست. همچنین آن حضرت فرمودند: بهترین افراد امت من متأهّلان و بدترین افراد امتم آن‌هایی هستند که ازدواج نمی‌کنند.

ازدواج عامل تکمیل دین:

در روایت آمده که هرکس ازدواج کند، نیمی از دینش را بازیافته و دربارۀ نیم دیگری باید تقوای الهی را رعایت کند. براساس این حدیث، ازدواج از عامل موثر در تکمیل دین است. زراره می‌گوید: در ایام جوانی خدمت امام صادق(علیه السلام) رسیدم و عرض کردم: به سن ازدواج رسیده‌ام و هنوز ازدواج نکرده ام. امام از من پرسیدند: در این سن جوانی با نیروی غریزه جنسی چه می‌کنی؟. آیا صبر و تحمل می کنی؟.

ازدواج باعث گشودن درهای رحمت الهی:

پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمود: درهای رحمت الهی در چهار هنگام گشوده می‌شود، هنگام بارش باران، آن‌گاه که فرزند به صورت پدر و مادر خود نگاه می‌کند، هنگام بازگشایی درِ خانه خدا و هنگام ازدواج. بنابراین با ازدواج و تشکیل خانواده، درهای رحمت به سوی زن و شوهر بیش از پیش گشوده شده و رزق و روزی خانواده تأمین می‌گردد.

کارکردهای حیاتی ازدواج:

بدون تردید آرامش فکری، رابطه‌ای نزدیک با حالت‌های معنوی دارد. خداوند متعال نخستین و مهم ترین کارکرد خانواده را آرامش بخش می‌داند، چنان که می فرماید: «وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ» (روم، 21)

و از نشانه‏هاى او اين كه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد تا در كنار آنان آرامش يابيد و در ميانتان مودّت و رحمت قرار داد؛ در اين نشانه‏ هايى است براى گروهى كه تفكّر مى‏كنند!.

آرامش و آسایش از نیازهای روحی و روانی انسان است که در کانون گرم خانواده تأمین می شود. با توجه به این نکته خداوند متعال برای نهادینه شدن آرامش در خانواده محبت و دوستی را به زوج ها هدیه می دهد:«وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً» تا این آرامش، تداوم و استحکام یابد.

امام علی(علیه السلام) دربارۀ آرامشی که با ازدواج و تشکیل خانواده در زندگی آن حضرت پدید آمده بود، می فرمایند: در زندگی مشترک با همسر خود فاطمه(سلام الله علیها)، غم ها و گرفتاری های روزمره همراه با نگاه به وی، از من برطرف می شد.

منبع: سیرۀ خانوادگی ائمه معصوم(علیهم السلام) – ابوالفضل سلمانی گواری